Το δικαίΩμα στην προσωπική ταυτότητα αναγνωρίζεται στο διεθνές δίκαιο μέσω μιας σειράς διακηρύξεων και συμβάσεων. Από τη γέννηση, η ταυτότητα ενός ατόμου διαμορφώνεται και διατηρείται με την εγγραφή ή την απονομή ενός ονόματος. Το δικαίωμα στην κατοχή και ανάπτυξη προσωπικότητας αναφέρεται στο άρθρο 22 της UDHR (Οικουμενική Διακήρυξη για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα): «Καθένας έχει δικαίωμα στην πραγματοποίηση των δικαιωμάτων που απαιτούνται για την αξιοπρέπειά του και την ελεύθερη ανάπτυξη της προσωπικότητάς του».

Η καταχώριση της γέννησης ενός παιδιού στην Ελλάδα, απαιτεί από τους γονείς να κινήσουν μια διαδικασία που στόχος της είναι η παραλαβή του πιστοποιητικού γέννησης από τον τοπικό Δήμο. Παρά το γεγονός ότι έχει οριστικοποιηθεί στο Ληξιαρχείο, αυτή η διαδικασία ξεκινά πολύ νωρίτερα όταν ο μετανάστης – προερχόμενος είτε από πρόγραμμα φιλοξενίας (όπως το ESTIA), είτε από το Camp Προσφύγων – αλληλεπιδρά με έναν υπάλληλο στο τοπικό νοσοκομείο όπου γέννησε.

Κατά τη διάρκεια της όλης διαδικασίας, οι μετανάστες αλληλεπιδρούν με διαφορετικούς παράγοντες σε διάφορα στάδια και, τελικά, θα πρέπει να παράσχουν μια σειρά εγγράφων:

• Πιστοποιητικό «Δήλωση Γέννησης», που εκδίδεται από το γραφείο εγγραφής του νοσοκομείου ή της κλινικής όπου έγινε ο τοκετός.
• Την Άδεια Διαμονής ή τα Δελτία Αιτούντων Άσυλο των γονέων.
• ΑΦΜ και ΑΜΚΑ.
• Πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης ή πιστοποιητικό γάμου (εάν υπάρχει).

Η προσοχή στις λεπτομέρειες που απαιτούνται για την υποβολή των επίσημων εγγράφων και ο πολύπλοκος αριθμός των παραγόντων που εμπλέκονται σε διαφορετικά στάδια είναι τα βασικά σημεία που καθορίζουν αυτή την πρόκληση. Πολλές δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι μετανάστες μπορούν να περιορίσουν και να επιβραδύνουν τη διαδικασία εγγραφής του παιδιού τους. Μερικές φορές τα απρόβλεπτα ζητήματα πρέπει να επιλυθούν στο τοπικό δικαστήριο που απαιτούν νομική βοήθεια.

Η πρόκληση σας

Η έκδοση του πιστοποιητικού γέννησης αποτελείται από πολλά βήματα που πρέπει να εκπληρώσουν και να περάσουν οι μετανάστες. Αρχικά, όταν οι γονείς επρόκειτο να γεννήσουν το παιδί, πήγαιναν στο τοπικό νοσοκομείο ή κλινική για να γεννήσουν(1). Μετά τη γέννηση του παιδιού, ο υπάλληλος του νοσοκομείου τους ενημερώνει ότι πρέπει να συμπληρώσουν ένα Έντυπο Εγγραφής για να ξεκινήσουν τη διαδικασία πιστοποιητικού γέννησης ενώ βρίσκονται στο νοσοκομείο. Το έντυπο συμπληρώνεται από υπάλληλο του νοσοκομείου και ψηφιοποιείται σε μεταγενέστερο στάδιο(2).

Ένας υπάλληλος του Δήμου προγραμματίζει ένα φυσικό ραντεβού(3) στο Ληξιαρχείο του Δήμου με όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη (κοινωνικούς λειτουργούς, διερμηνείς, υπαλλήλους νοσοκομείου και γονείς), για να επιβεβαιωθεί το πιστοποιητικό γέννησης που εκδόθηκε. Σε αυτό το σημείο, η διαδικασία προχωρά και όλα τα εμπλεκόμενα μέρη πρέπει να συμπληρώσουν μια δεύτερη φόρμα για να επιβεβαιώσουν το όνομα του παιδιού(4). Μόνο μετά από αυτή την επικύρωση η Ληξιαρχική Πράξη είναι ολοκληρωμένη και πιστοποιημένη από το Ληξιαρχείο.

Αυτή η διαδικασία παρουσιάζει πολλά προβληματικά σημεία. Για παράδειγμα, όσο βρίσκονται στο νοσοκομείο (2), οι γονείς πρέπει να δηλώσουν το όνομά τους ακριβώς όπως αναγράφεται σε όλα τα νομικά τους έγγραφα, και εδώ η γλώσσα είναι εμπόδιο. Στην πραγματικότητα, δεν μπορούν όλοι οι μετανάστες να έχουν διερμηνέα μαζί τους. Σε περίπτωση που δεν υπάρχει διερμηνέας, μπορεί να είναι δύσκολο για τον υπάλληλο του νοσοκομείου να λάβει σωστά τις πληροφορίες. Τα ορθογραφικά λάθη στα επίσημα έγγραφα μπορεί να περιπλέξουν σοβαρά τη διαδικασία. Εάν το λάθος είναι απλό, η διόρθωση μπορεί να γίνει με εντολή Εισαγγελέα. Αλλά εάν το λάθος είναι πιο περίπλοκο να διορθωθεί, θα πρέπει να διορθωθεί από ένα τοπικό δικαστήριο μέσω μιας χρονοβόρας διαδικασίας που απαιτεί νομική συνδρομή.

Ταυτόχρονα, το κλείσιμο του ραντεβού με όλους τους σχετικούς εμπλεκόμενους στο Ληξιαρχείο του Δήμου (3) απαιτεί μεγάλη προσπάθεια από όλους τους φορείς όσον αφορά τον συντονισμό και τη διαθεσιμότητα. Μετά την έκδοση της Ληξιαρχικής Πράξης Γέννησης, είναι απαραίτητο να οριστεί αμέσως μια άλλη συνάντηση για την Ληξιαρχικής Πράξης Ονοματοδοσίας (4) – η οποία επιβεβαιώνει το όνομα του παιδιού.

Είναι θεμελιώδες αυτή η διαδικασία να διεξάγεται με υψηλό επίπεδο λεπτομέρειας και συντονισμού μεταξύ όλων των εμπλεκόμενων μερών. Η έλλειψη ψηφιοποίησης εμποδίζει επίσης τα ενδιαφερόμενα μέρη να διαχειριστούν τα βήματα και να λύσουν ορισμένα ζητήματα αποτελεσματικά. Η διευκόλυνση αυτής της διαδικασίας θα έκανε ευκολότερη την εμπειρία τόσο για τους μετανάστες όσο και για τους υπεύθυνους από διαφορετικά ιδρύματα όπως το νοσοκομείο, ο δήμος και ο προσφυγικός καταυλισμός.

Στο πλαίσιο του hackathon, σας προσκαλούμε να βρείτε μια λύση που να αντιμετωπίζει το ζήτημα του προγενέστερου και ψηφιακού ελέγχου της ορθότητας των στοιχείων που έχει δώσει ο μετανάστης / ωφελούμενος ώστε να μειωθεί ο χρόνος της συνάντησης στον Δήμο και να διευκολυνθεί η έκδοση του πιστοποιητικού γέννησης. Ταυτόχρονα, υπάρχει η ανάγκη της γενικότερης διευκόλυνσης της οριστικοποίησης των απαραίτητων συναντήσεων και της κατανομής χρόνου, κατάλληλου για όλα τα εμπλεκόμενα μέρη αποφεύγοντας οι μετανάστες –καθώς και άλλοι παράγοντες– να χαθούν στη γραφειοκρατική διαδικασία.

Περισσότερες πληροφορίες στην ιστοσελίδα.